ตอนที่110: กายภาพบำบัดในผู้ป่วยก่อนและหลังผ่าตัด
กายภาพบำบัดในผู้ป่วยก่อนและหลังผ่าตัด
โปรแกรมทางกายภาพบำบัดสำหรับผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด
1 โปรแกรมการให้ความรู้
– อธิบายความสำคัญ เหตุผล และเป้าหมายที่ต้องมีการฝึกโปรแกรมต่างๆทั้งก่อนและหลัง
– อธิบายแผลผ่าตัดว่าหลังผ่าจะมีแผลตรงไหน ความยาวเท่าไหร่ และสภาพหลังผ่าตัดจะเป็นอย่างไร
– ผลของการผ่าตัดต่อระบบหายใจโดยเฉพาะผลของยาสลบ
– สภาพสิ่งแวดล้อมในห้องไอซียู
– สายต่างๆที่จะมาติกับตัวผู้ป่วย
– นักกายภาพบำบัดจะต้องติดต่อพูดคุยอย่างเป็นกันเอง ทั้งนี้ระหว่างพูดคุยต้องสังเกตปฏิกิริยาการแสดงออกว่ามีความกลัว ความกังวลหรือไม่
– อธิบายเกี่ยวกับโปรแกรมการฟื้นฟูหลังตัด ว่าจะมีนักกายภาพบำบัดมาดูแลอย่างต่อเนื่องตั้งแต่วันแรกที่ออกจากห้องผ่าตัดจนถึงวันที่ผู้ป่วยออกจากโรงพยาบาล
2 โปรแกรมการฝึกปฏิบัติ
– สอนเทคนิคการหายใจให้ผู้ป่วยหายใจเข้าออกช้าๆ โดยที่หายใจเข้าทางจมูกท้องป่อง หายใจออกทางปากท้องแฟ็บ เทคนิคการหายใจจะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจจะเกิดตามมาได้
– สอนเทคนิคการไอหรือการกระแอม การไอให้ผู้ป่วยหายใจเข้าออกธรรมดาก่อนสามครั้งหลังจากนั้นหายใจเข้าลึกๆกลั้นลมหายใจแล้วไอออกมาแรงๆ การกระแอมให้ผู้ป่วยหายใจเข้าออกธรรมดาสามครั้งหลังจากนั้นสูดหายใจเข้าลึกๆแล้วพ่นลมหายใจออกมาแรงๆเหมือนการถอนหายใจโดยที่ไม่ต้องกลั้นหายใจก่อน
– เทคนิคการออกกำลังกายบนเตียงเพื่อลดอาการบวม โดยที่ให้ผู้ป่วยยกเท้าสูงแล้วกระดกปลายเท้าขึ้นลง กำมือแบมือ สลับกัน
– เทคนิคการออกกำลังกายเพื่อลดการจำกัดของข้อต่อ ให้ผู้ป่วยเคลื่อนไหวข้อต่อด้วยตัวเองทุกข้อต่อของแขนและขา ทำ 10ครั้ง/เซต ทำ3 เซต/วัน
– สอนเทคนิคท่าทางการจัดท่าผู้ป่วยหลังผ่าตัดมักจะนั่งหลังงุ้ม ฉะนั้นควรสอนท่าทางที่ถูกต้องให้แกผู้ป่วย
โปรแกรมทางกายภาพบำบัดสำหรับผู้ป่วยหลังการผ่าตัด
ต้องเริ่มให้เร็วที่สุดหลังจากผ่าตัด โดยส่วนใหญ่แล้วหลังจากที่สัญญาณชีพปกติ
โปรแกรมวันที่ 1 ให้ความสำคัญกับการหายใจอย่างครอบคลุมปัญหา การไอต้องมีผ่าประคองแผลไว้ด้วย
โปรแกรมวันที่ 2 เน้นโปรแกรมวันที่ 1 สามารถเพิ่มการออกกำลังกายแขนขาได้เน้นให้ผู้ป่วยสามารถลุกขึ้นมานั่งได้
โปรแกรมวันที่ 3 และวันต่อๆมา ต่อเนื่องจากโปรแกรมวันที่ 2 เริ่มให้ผู้ป่วยยืนและเดินมากขึ้น
ก่อนจำหน่ายผู้ป่วย ประเมินสภาพการออกกำลังกายของผู้ป่วยก่อนโดยทดสอบเท่าที่ผู้ป่วยจะทำได้
การให้โปรแกรมการออกกำลังกายที่บ้าน รวมทั้งการปฏิบัติตัว ข้อห้ามข้อควรระวัง โดยสอนทั้งผู้ป่วยและญาติ
ด้วยความปรารถนาดีจาก…คลินิกกายภาพบำบัดเฟิร์ส ฟิสิโอ
