ตอนที่14:องค์ประกอบที่มีผลต่อพัฒนาการเด็ก
องค์ประกอบที่มีผลต่อพัฒนาการของเด็ก
1. พันธุกรรม คือ ลักษณะต่างๆ ทั้งทางกายและทางพฤติกรรมที่ถ่ายทอดจากบรรพบุรุษสู่ลูกหลานผ่านทางเซลล์สืบพันธุ์ของพ่อและแม่ พันธุกรรมจะมีผลต่อพัฒนาการทางด้านร่างกายมากที่สุด อิทธิพลของพันธุกรรมที่มีต่อมนุษย์คือ เป็นตัวกำหนด เพศ รูปร่าง ชนิดของโลหิต สีผม ผิวตาและระดับสติปัญญา เป็นต้น
2. วุฒิภาวะ (Maturation) เป็นกระบวนการเจริญเติบโตและการเปลี่ยนแปลงซึ่งเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติของบุคคล โดยไม่ต้องอาศัยการฝึกหัดหรือประสบการณ์ใดๆ เช่น การยืน การเดิน การวิ่ง การเปล่งเสียง ซึ่งเป็นพื้นฐานตามธรรมชาติของมนุษย์ที่เป็นไปตามปกติเมื่อถึงวัยที่สามารถจะกระทำได้
3. สิ่งแวดล้อม (Environment) คือ สิ่งที่อยู่รอบตัวบุคคลนั้นๆ ทั้งสิ่งที่มีชีวิตและสิ่งที่ไม่มีชีวิต สิ่งแวดล้อมยังหมายรวมถึงระบบและโครงสร้างต่างๆ ที่มนุษย์ได้สร้างขึ้น เช่น ระบบครอบครัว ระบบสังคม ระบบวัฒนธรรม เป็นต้น
4. การเรียนรู้เป็นพัฒนาการที่เกิดจากประสบการณ์และการฝึกหัด (Learning) ความสามารถทางทักษะอย่างหนึ่งอย่างใดโดยเฉพาะ ซึ่งต้องอาศัยประสบการณ์และการฝึกหัดเป็นพื้นฐานสำคัญ สิ่งที่สนับสนุนการเรียนรู้เป็นอย่างมาก ได้แก่ เรื่องความพร้อม (Readiness) นักจิตวิทยาได้แบ่งแนวความคิดออกเป็น 2 ข้อ
1) ความพร้อมที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ (Natural Readiness Approach) ความพร้อมของบุคคล เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เมื่อถึงวัยหรือเมื่อถึงระยะเวลาที่เหมาะสม ที่จะทำกิจกรรมใด ดังนั้นการทำอะไรก็ตาม ไม่ควรจะเป็น “การเร่ง” เพราะการเร่งจะไม่ทำให้เกิดประโยชน์ใดๆ อาจส่งให้เกิดผลเสียตามมาคือ ความท้อถอย และความเบื่อหน่าย
2) ความพร้อมเกิดจากการกระตุ้น (Guided Experience Approach) ความพร้อมนั้นสามารถเร่งให้เกิดขึ้นได้ โดยการกระตุ้น การแนะนำ การจัดประสบการณ์ โดยเฉพาะในช่วงวัยเด็ก ซึ่งจะเป็นวัยที่มีช่วงวิกฤติ (Critical Period) ของการเรียนรู้และการปรับตัวเป็นอย่างมาก
สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คลินิกกายภาพบำบัดเฟิร์ส ฟิสิโอ
www.firstphysioclinic.com สายด่วน 085-264-4994
โทร 085-2644994
Moreตอนที่7:มารู้จัก เด็กสมองพิการ! กัน
เด็กสมองพิการ Cerebral Palsy
เด็กสมองพิการหรือมีอีกชื่อคือเด็กพิเศษอาจฟังดูลึกลับและน่ากลัวสำหรับบางคนที่ไม่ค่อยค้นหูกันมากนัก หลายคนคงนึกถึงเด็กที่มีญาณในการสัมผัส หรือเรื่องลึกลับที่อยู่เหนือธรรมชาติ แต่คุณอาจคิดผิดเนื่องจากเด็กกลุ่มนี้ชื่อก็บอกอยู่แล้วต้องได้รับการดูแล และการเรียนรู้เป็นพิเศษ เนื่องจากเ ป็นกลุ่มอาการของเด็กที่มีปัญหาทางด้าน sensory dusfuntion ในทางการแพทย์มักใช้ศัพท์เทคนิคว่าเด็ก CP อย่าเพิ่งเข้าใจผิดว่าเป็นเด็กขายไก่อีกหละ โดยส่วนมากเด็กสมองพิการจะแสดงความผิดปกติของความตึงตัวของกล้ามเนื้อ ท่าทาง และการเคลื่อนไหว ซึ่งสาเหตุมาจากความบกพร่องหรือเกิดรอยโรคของสมองที่ยังพัฒนาไม่เต็มที่ ส่วนใหญ่เกิดจากสมองได้รับความเสียหายในขณะตั้งครรภ์และระหว่างคลอด จุดเริ่มต้นของโรคเกิดขึ้นภายใน3ปีแรกปีแรกของชีวิต อาการของโรคนี้เกิดขึ้นถาวรและคงที่ไม่ลุกลามต่อไปอีก ความผิดปกติที่แสดงออกมาในเด็กจะมีมากขึ้นเรื่อยๆซึ่งเป็นผลจากการที่เด็กพยายามที่จะใช้การเคลื่อนไหวที่ผิดปกติมาช่วยในการทำกิจกรรมต่างๆ จึงเป็นปัญหาหลักในด้านการเคลื่อนไหว ความผิดปกตินี้ยังส่งผลต่อพัฒนาการหรือการทำงานด้านอื่นๆของสมองเกิดเป็นปัญหาหรือความพิการร่วมในระบบอื่นๆมากมาย
ลักษณะอาการแสดงของเด็กสมองพิการ
ความบกพร่องในด้านการพัฒนา การควบคุมศรีษะ การทรงตัว ความสามารถในการบิดหมุนลำตัว
ความสามารถในการทำการเคลื่อนไหวที่เป็นปกติในรูปแบบต่างๆถูกจำกัด
ไม่สามารถแยกการเคลื่อนไหวของร่างกายซีกซ้ายและซีกขวาออกจากกัน
การักษาเด็กสมองพิการทางกายภาพบำบัด
เพิ่มความตึงตัวของกล้ามเนื้อที่มีน้อยเกินไป
ลดความตึงตัวของกล้ามเนื้อที่ขัดขวางการเคลื่อนไหว
เพิ่มการเคลื่อนไหวของกระดูกสันหลัง
ส่งเสริมการเคลื่อนไหวในแบบแผนที่หลากหลายและแตกต่าง
ส่งเสริมประสบการณ์การลงน้ำหนักร่วมกับการเคลื่อนไหว
หลีกเลี่ยงท่าทางที่อยู่นิ่งกับที่
ส่งเสริมให้เด็กรูจักเริ่มต้นการเลื่อนไหวป้องกันและแก้ไขปัญหากล้ามเนื้อหดเกร็งละข้อยึดติด
ยืดกล้ามเนื้อทำให้ข้อมีการเคลื่อนไหว ส่งเสริมความมั่นคงของส่วนต้นของร่างกายและกระตุ้นกล้ามเนื้อรอบข้อต่อทำงาน